Verhalen van psychosociale arbeidsbelasting van hbo-docenten (2)

Onderliggende factoren en maatregelen

Samenvatting

Uitgangspunt is dat psychosociale arbeidsbelasting (psa) goed begrepen kan worden met narratief onderzoek als alternatief voor de gangbare kwantitatieve onderzoeksbenaderingen. Door meer ervaren en beginnende docenten in het HBO het verhaal van hun psa te laten vertellen, ontstond een gedifferentieerd beeld van de complexiteit daarvan.

In een tweeluik van twee artikelen is ingegaan op de narratieve benadering van psa. In het eerste artikel (zie Bennink, Elzinga & Willems, 2025a) werd de keuze voor narratief onderzoek toegelicht in vergelijking met andere benaderingen. Kwaliteitscriteria voor dit type onderzoek werden toegelicht. Met behulp van het zevenlagen model voor verhaalanalyse konden de elementen van verhalen geordend worden. Getoond werden de opbrengsten van formele verhaalanalyse van twee narratieve onderzoeken naar psa.

Dit tweede artikel bevat een vervolganalyse van de onderzoeksresultaten met behulp van het model van logische niveaus om diverse elementen van psa systematisch te ordenen. Met behulp van een causaal diagram werden verbanden tussen elementen weergegeven. Dit wordt gevolgd door suggesties voor maatregelen die de ‘one size fits all’ valkuil proberen te ontlopen. Door te werken met individuele en collectieve psa-profielen kan op persoonlijk en organisatieniveau de complexiteit van psa begrepen en hanteerbaar worden gemaakt. Een belangrijke onderliggende variabele bleek de mate waarin respondenten beschikken over micropolitieke vaardigheden.