Verantwoordelijke inclusiviteit als sleutel tot succesvol diversiteitsbeleid

Samenvatting

Het hoger onderwijs is momenteel nog onvoldoende representatief voor de diversiteit van onze samenleving. Bovendien zijn ook de groeiende maatschappelijke spanningen – zoals onder meer een toenemende sociale ongelijkheid, racisme, sociale uitsluiting en de opkomst van extreemrechtse ideologieën in Vlaanderen en Europa – voelbaar in hogescholen en universiteiten. Dit alles daagt een inclusief hoger onderwijs uit, nochtans een expliciet streven van heel wat onderwijsinstellingen. Vandaag werkt zowat elke instelling voor hoger onderwijs aan een diversiteits- of inclusiebeleid, vaak met het doel participatie, representativiteit en zichtbaarheid te bevorderen. Toch slagen zij vaak nog onvoldoende in deze opzet. Vanuit een kritische analyse van de huidige aanpak pleiten wij voor ‘verantwoordelijke inclusiviteit’ als sleutel voor een krachtiger en succesvol diversiteits- of inclusiebeleid. Wil zo’n beleid echt impact hebben, is het essentieel dat het gepaard gaat met een systeem van individuele en collectieve verantwoordelijkheid en verantwoording, zo luidt ons centrale argument. ‘Verantwoordelijke inclusiviteit’ benadrukt het belang van het bevorderen van diversiteit en inclusie op een doordachte en doelbewuste manier. Zorgen dat elke student toegang heeft tot gelijke onderwijskansen vereist zowel individuele verantwoordelijkheid voor de eigen bijdragen als een gedeelde verantwoordelijkheid als gemeenschap voor het bereiken van dit doel.