Docenten met autonomie-ondersteunend doceergedrag in honoursonderwijs: hun aanbevelingen en interventies

Samenvatting

In het excellentie- en honoursonderwijs in Nederland in het mbo, hbo en wo is het stimuleren van autonomie-ontwikkeling bij studenten een belangrijk doel. Een autonomie-ondersteunende doceerstijl vormt een wezenlijk onderdeel van het pedagogisch-didactisch handelen van docenten. Literatuurstudie brengt aan het licht dat een autonomie-ondersteunende doceerstijl voornamelijk nog is beschreven in termen van brede constructen, gebaseerd op het studentperspectief, openstaan voor de student, actieve ondersteuning van motivatieontwikkeling en ondersteunen van zelfregulering. Echter, er is nog weinig beschreven over het concrete pedagogisch-didactisch handelen van docenten en welke leeromgevingen faciliterend zijn in autonomie-ondersteuning op deze vier constructen. Met behulp van 21 semigestructureerde interviews met docenten in mbo, hbo en wo worden in dit artikel op bovenstaande constructen concrete inzichten geboden in drie brede thema’s: de inrichting van de leeromgeving en facilitering van de docent, de interpersoonlijke student – docentrelatie, docentinterventies en leeractiviteiten voor groep en individu. De interviews genereerden een serie concrete autonomie-ondersteunende interventies, zoals ruimte bieden voor nieuwsgierigheid van studenten en studenten leren zelf hun leerdoelen te formuleren. Docenten biedt dit handvatten hun eigen onderwijs te ontwerpen en concrete pedagogisch-didactische handelingen om autonomieontwikkeling in hun lespraktijk vorm te geven.