Verhalen van psychosociale arbeidsbelasting van hbo-docenten (1)

De narratieve onderzoeksbenadering

Samenvatting

Psychosociale arbeidsbelasting (psa) kan goed begrepen worden met behulp van een narratieve benadering. Door meer ervaren en beginnende docenten in het HBO als alternatief voor enquêtes het verhaal van hun psychosociale arbeidsbelasting te laten vertellen, ontstaat een gedifferentieerd beeld van de complexiteit daarvan. De elementen van verhalen zijn geordend met het zevenlagen model voor narratieve analyse. Met het model van logische niveaus zijn de verschillende aspecten van psa systematisch geordend en weergegeven in een causaal diagram. Daarmee kan op persoonlijk en op institutioneel niveau de complexiteit van psa begrepen en hanteerbaar worden gemaakt.

In een tweeluik wordt ingegaan op de narratieve benadering van psa. In dit eerste artikel wordt de keuze voor narratief onderzoek uitgelegd in vergelijking met andere empirische benaderingen en worden kwaliteitscriteria voor dit type onderzoek aangegeven. Getoond worden de opbrengsten van formele analyse van twee narratieve onderzoeken. Het tweede artikel (zie Bennink, Elzinga & Willems, 2025b) bevat een inhoudelijke vervolganalyse hiervan met behulp van logische niveaus, gevolgd door suggesties voor gepersonaliseerde maatregelen om de ‘one size fits nobody’ valkuil te ontlopen.